Ali Ekber YILDIRIM
Gübre fiyatları dünyada da çok hızlı artarken tarımsal üretimin devam etmesi, verimliliğin düşmemesi için bazı ülkeler çiftçilerine önemli destekler sağlıyor.
Hindistan ikinci kez gübre desteğini artırmaya hazırlanıyor. Yetkililerden edinilen bilgilere göre daha önce 780 milyon dolar civarında olan gübre desteği 3.8 milyar dolara çıkarılıyor.
Hindistan hükümeti gübre şirketleri üzerinden çiftçilere ciddi destek sağlıyor.
Torbada 203 lira destek
Geçen yıl Hindistan‘da DAP gübresinin çuvalı için 500 rupi olan destek Mayıs ayında 1200 rupiye çıkarıldı. Bu hafta da 1650 rupiye çıkarılması bekleniyor.
Hindistan’ın çuval başına 1650 rupi olarak yapacağı destek 203 liraya denk geliyor. Toplam gübre desteği ise 3,8 milyar dolar olacak.
Türkiye’de dekar başına 8 ile 16 TL
Gübre fiyatlarındaki artışa bağlı olarak Türkiye’de de Mart ayında gübre desteği %100 arttırıldı. Ancak, destek çok düşük olduğu için yüzde 100 artış da çiftçinin derdine çare olmadı. Hammadde ve dövizdeki artışa bağlı olarak gübre fiyatlarında %150’yi aşan zamlar nedeniyle yeni ürün ekimi yapacak çiftçiler gübre alamıyor.
Türkiye’de gübre desteği çiftçiye dekar başına 8 ila 16 lira olarak doğrudan ödeniyor. Mart 2021’de yapılan yüzde 100 artıştan sonra buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale için dekar başına 16 lira, çeltik, kütlü pamuk, nohut, kuru fasulye, mercimek, patates, yağlık ayçiçeği, soya, dane mısır, kuru soğan, kanola, aspir, yaş çay, fındık, yem bitkileri, zeytin ve diğer ürünler için dekar başına 8 lira ödeniyor.
Ayrıca katı organik-organomineral gübre desteği de dekar başına 20 lira.
Türkiye, desteği artırmalı ve hemen ödemeli
Artan gübre fiyatları karşısında dekar başına verilen destek çok yetersiz kalıyor. Hükümet, Tarım ve Orman Bakanlığı gübre kullanımının azalması ile tarımda yaşanacak verim kaybının ya farkında değil ya da bilinçli olarak bunu görmezden geliyor. Gübre desteğinin diğer ülkelerde olduğu gibi mutlaka arttırılması ve bu dönemde ödenmesi gerekiyor. Çiftçiler 2022 ürünü buğday, arpa, nohut, mercimek gibi hububat ve bakliyat ürünlerinin ekimini yapıyor veya hazırlık yapıyor. Ekim döneminde eğer gübre alamazsa, gübre kullanamazsa bu önümüzdeki sezon üretimin azalmasına ve daha büyük bir krize neden olması çok açık.